Poniższa treść dotyczy rozpowszechniania wizerunku w sposób komercyjny, a nie na użytek prasowy. Treści zawarte w tym artykule nie dotyczą również wizerunku jako danych osobowych biometrycznych.
Definicja danych osobowych
Zgodnie z art. 4 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), dalej: „RODO”, dane osobowe „oznaczają wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej („osobie, której dane dotyczą”); możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej”.
W wyroku z 18 listopada 2009 r. NSA (sygn. akt I OSK 667/09) stwierdził, że gdy zdjęcie jest umieszczone wraz z imieniem nazwiskiem osoby na nim występującej w miejscu dostępnym dla nieograniczonej liczby podmiotów, należy uznać, iż stanowi ono dane osobowe podlegające ochronie na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych. Aktualnie sprawa komplikuje się o tyle, że dostępne są programy dzięki którym możliwa jest identyfikacja osoby na nim utrwalonej. Ponadto rozważamy wykorzystywanie wizerunku komercyjnego osoby znanej.
Przetwarzanie wizerunku jako danej osobowej
Skoro już wiemy, że wizerunek to dana osobowa trzeba rozstrzygnąć, czy rozpowszechnienia wizerunku oznacza przetwarzanie danych osobowych? Oczywiście że tak, już samo bowiem utrwalenie wizerunku (a nie tylko jego rozpowszechnianie) jest przetwarzaniem danych osobowych. W innym artykule dostępnym w menu aktualności omówione zostały zasady rozpowszechnienia wizerunku na użytek handlowy i treść zgód koniecznych na gruncie art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych do rozpowszechnienia wizerunku. W przypadku umowy, której przedmiotem jest współpraca dot. rozpowszechnienia wizerunku komercyjnego odpowiednie zasady wyrażania zgody i tego co ma zawierać zgoda można zawrzeć w jej treści. Aby legalnie rozpowszechniać wizerunek potrzebne jest jednak coś więcej, a mianowanie legalizacja rozpowszechniania wizerunku na gruncie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).
Klauzula informacyjna o przetwarzaniu danych osobowych
Pamiętaj o tym, że w obrocie profesjonalnym trzeba przekazać podmiotowi danych osobowych informację z art. 13 RODO (w tej sytuacji art. 14 RODO nie będzie miał zastosowania).
O czym zatem trzeba poinformować taką osobę? Zgodnie z art. 13 RODO takiej osobie należy przekazać następujące informacje:
- o swojej tożsamości i dane kontaktowe oraz, gdy ma to zastosowanie, tożsamość i dane kontaktowe swojego przedstawiciela,
- gdy ma to zastosowanie – dane kontaktowe inspektora ochrony danych,
- cele przetwarzania danych osobowych, oraz podstawę prawną przetwarzania;
- jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO – prawnie uzasadnione interesy realizowane przez administratora lub przez stronę trzecią,
- informacje o odbiorcach danych osobowych lub o kategoriach odbiorców, jeżeli istnieją,
- gdy ma to zastosowanie – informacje o zamiarze przekazania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej oraz o stwierdzeniu lub braku stwierdzenia przez Komisję odpowiedniego stopnia ochrony lub w przypadku przekazania, o którym mowa w art. 46, art. 47 lub art. 49 ust. 1 akapit drugi, wzmiankę o odpowiednich lub właściwych zabezpieczeniach oraz informację o sposobach uzyskania kopii tych zabezpieczeń lub o miejscu ich udostępnienia,
- okres, przez który dane osobowe będą przechowywane, a gdy nie jest to możliwe, kryteria ustalania tego okresu,
- informacje o prawie do żądania od administratora dostępu do danych osobowych dotyczących osoby, której dane dotyczą, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub o prawie do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także o prawie do przenoszenia danych,
- jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) lub art. 9 ust. 2 lit. a) – informacje o prawie do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem,
- informacje o prawie wniesienia skargi do organu nadzorczego,
- informację, czy podanie danych osobowych jest wymogiem ustawowym lub umownym lub warunkiem zawarcia umowy oraz czy osoba, której dane dotyczą, jest zobowiązana do ich podania i jakie są ewentualne konsekwencje niepodania danych,
- informacje o zautomatyzowanym podejmowaniu decyzji, w tym o profilowaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 i 4, oraz – przynajmniej w tych przypadkach – istotne informacje o zasadach ich podejmowania, a także o znaczeniu i przewidywanych konsekwencjach takiego przetwarzania dla osoby, której dane dotyczą.
Brak klauzuli lub błędna klauzula
Brak przekazania powyższej informacji lub też przekazanie jej ale w sposób niekompletny stanowi o naruszeniu przetwarzania danych osobowych na gruncie RODO.
Zastanów się jaką wskażesz podstawę prawną. Najczęstszymi przesłankami legalizującymi przetwarzanie danych osobowych w postaci wizerunku są:
- zgoda, tj. art. 6 ust. 1 lit. a) RODO w zw. z art. 81 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Nie jest to najlepsze rozwiązanie. Zgodę na przetwarzanie danych osobowych można w każdej chwili wycofać, a w tej sytuacji podstawą wykorzystywania wizerunku jest umowa (uzgodnienie z osobą, której wizerunek ma być rozpowszechniony);
- umowa gdy rozpowszechnienie jest przedmiotem umowy tj. art. 6 ust. 1 lit. b) RODO;
- prawnie uzasadniony interes administratora tj. na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f). Przetwarzanie na tej podstawie wiąże się z możliwością wniesienia sprzeciwu przez podmiot danych.
Informacja z art. 13 RODO może stanowić załącznik do umowy. Zwróć uwagę na treść art. 13 RODO. Nakazuje on poinformować podmiot danych o wielu informacjach, które mogą się wydawać problematyczne, np. o okresie przetwarzania danych osobowych.
